شاید شما هم گاهی دچار زانودرد میشوید. شاید هم چند سالی است که با زانو درد مداوم دست و پنجه نرم میکنید. اما دلیل زانو درد چیست؟ زانو درد شدید نشانه چیست؟ چگونه میتوان از زانو درد پیشگیری کرد؟ آیا درمانی برای این مشکل وجود دارد؟ در این مطلب علائم و علل زانودرد را توضیح داده و به شما میگوییم که با چه روشهایی میتوان از زانودرد در آینده جلوگیری کرد.
زانودرد چیست؟
زانودرد شکایت رایجی است که در افراد با سنین مختلف دیده میشود. این نوع درد ممکن است در نتیجه آسیبی مانند پارگی رباط یا خردشدگی غضروف ایجاد شده باشد یا علامتی از انواع بیماری های زانو باشد. همچنین دیگر مشکلات پزشکی از جمله آرتروز، نقرس و عفونت میتوانند باعث زانو درد شوند.
زانودرد موقت با زانودرد مزمن متفاوت است. بسیاری از افراد به علت آسیب یا تصادف، زانو درد را موقتا تجربه میکنند. زانو درد مزمن بهندرت بدون درمان خوب میشود و همیشه به یک حادثه مربوط نمیشود و اغلب نتیجه چندین علت و مشکل پزشکی است
درد مزمن زانو دردی طولانی، همراه با تورم یا حساسیت در یک یا هر دو زانو است. علت درد زانو، میتواند تعیینکنندهی علایم همراه زانو درد باشد. شرایط بسیاری میتوانند موجب زانو درد مزمن شوند. همچنین در مورد درد، هر فرد تجربهی متفاوتی خواهد داشت.
علائم زانو درد کدامند؟
موقعیت و شدت درد زانو ممکن است بسته به علت مشکل، متفاوت باشد. علائم و نشانههایی که گاهی اوقات با درد زانو همراه است عبارتاند از:
درد پایدار و تیر کشیدن در هنگام فعالیت
احساس ناراحتی و سوزش در مفصل
تورم و سفتی
قرمزی و گرما در لمس
ضعف یا بی ثباتی
صدای اضافی (صدای خشخش یا قروچقروچ)
ناتوانی در راستکردن زانو بهطور کامل.
علت زانو درد چیست؟
مسائل زیادی باعث ایجاد درد در زانوها میشود. از افزایش سن و اضافه وزن گرفته تا بیماریهایی مانند آرتروز، نقرس، روماتیسم، مشکلات تاندون، کشکک، ضعف عضلات پا، آسیب فیزیکی و دهها دلیل دیگر که منجر به درد در قسمتهای مختلف زانو میشود. در واقع زانو درد نشاندهندهی انواع بیماری های استخوان و مفاصل یا ماهیچه است.
مسائل زیادی باعث ایجاد درد در زانوها میشود. از افزایش سن و اضافه وزن گرفته تا بیماریهایی مانند آرتروز، نقرس، روماتیسم، مشکلات تاندون، کشکک، ضعف عضلات پا، آسیب فیزیکی و دهها دلیل دیگر که منجر به درد در قسمتهای مختلف زانو میشود. در واقع زانو درد نشاندهندهی انواع بیماری های استخوان و مفاصل یا ماهیچه است.
با ایجاد اولین علائم، افراد دنبال این هستند که بدانند درد زانو نشانه چیست؟ دلایل زانو درد میتواند آسیبهای فیزیکی به زانو، مشکلات مکانیکی، انواع آرتروز و سایر مشکلات باشد. با فعالبودن و انجام تمرینات مناسب میتوان به سلامت مفاصل و بقیه قسمتهای بدن کمک کرد، اما گاهی جراحات و انواع آسیبها میتوانند علت زانو درد باشند.
با ایجاد اولین علائم، افراد دنبال این هستند که بدانند درد زانو نشانه چیست؟ دلایل زانو درد میتواند آسیبهای فیزیکی به زانو، مشکلات مکانیکی، انواع آرتروز و سایر مشکلات باشد. با فعالبودن و انجام تمرینات مناسب میتوان به سلامت مفاصل و بقیه قسمتهای بدن کمک کرد، اما گاهی جراحات و انواع آسیبها میتوانند علت زانو درد باشند.
۱. برخی آسیب ها مثل دررفتگی استخوان پاتلا (کشکک زانو)
زمانی که استخوان پاتلا که جلوی زانو را پوشانده است از محل اصلی خود خارج شود، مشکل در رفتگی زانو رخ میدهد. ضمنا معمولا دررفتگی به سمت خارجی زانو است. همچنین در برخی موارد ممکن است پاتلا دررفته باشد که شما قادر به دیدن جابهجایی باشید.
آسیب زانو میتواند به هر یک از رباطها، تاندونها یا کیسههای پر از مایع (بورسا) که مفصل زانوی شما را احاطه میکنند، وارد شده باشد. همچنین صدمات وارده به زانو میتواند استخوانها، غضروفها و لیگامانهای شکلدهندهی مفصل را تحت تأثیر قرار دهد. از دلایل درد شدید زانو میتوان به آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL) اشاره کرد. آسیب ACL به معنای پارهشدن رباط صلیبی قدامی است. رباط صلیبی قدامی یکی از چهار رباطی است که سبب اتصال استخوان قلم پا (تیبیا) به استخوان ران (فمور) میشود. آسیب ACL بازیکنان بسکتبال، فوتبال یا سایر ورزشهایی که نیاز به تغییر ناگهانی در مسیر دارند، رایج است.
۲. انواع آرتروز
حتما از خود میپرسید که آرتروز چیست و چه علائمی دارد! بیش از ۱۰۰ نوع مختلف آرتروز وجود دارد. انواع مختلفی که احتمالا بر زانو تأثیر میگذارند عبارتند از:
استئوآرتریت: که آرتریت دژنراتیو (مخرب) نامیده میشود. استئوآرتریت شایعترین نوع آرتریت است، لازم است بدانید این وضعیت زمانی رخ میدهد که غضروف زانو بر اثر استفادهی زیاد از زانو و افزایش سن مستهلک و خراب میشود.
آرتریت روماتوئید: ناتوانکنندهترین نوع آرتریت، آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که میتواند تقریبا در هر مفصل بدن از جمله زانو رخ دهد. اگر چه آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است، اما شدت آن و طول مدت درگیری متفاوت است و حتی ممکن است پس از بروز دوباره بهبود یابد. درد مفاصل هم ناتوان کننده است.
نقرس: اما نقرس چیست! این نوع آرتروز هنگامی رخ میدهد که در مفصل کریستالهای اسید اوریک تشکیل شود. با توجه به اینکه نقرس اغلب انگشت بزرگ پا را درگیر میکند، اما میتواند در زانو هم رخ دهد.
نقرس کاذب: در صورتیکه بلورهای حاوی کلسیم که در مایع مفصلی تشکیل شوند، اغلب با نقرس اشتباه گرفته میشود. زانو شایعترین محلی است که در اثر نقرس کاذب آسیب میبیند.
آرتریت عفونی: مفصل زانو عفونی شده و منجر به تورم، درد و قرمزی مفصل میگردد. در آرتریت عفونی معمولا قبل از شروع درد، هیچ آسیب و ضربهای به زانو وارد نشدهاست. همچنین لازم است بدانید آرتروز عفونی اغلب با تب رخ میدهد.
۳. شکستگی ها
استخوانهای زانو، از جمله کشکک زانو (پاتلا)، میتوانند در هنگام تصادف با وسایل نقلیه موتوری یا سقوط از ارتفاع شکسته شوند. افرادی که استخوانهایشان تحت تأثیر پوکی استخوان تضعیف شدهاست، ممکن است به راحتی با راهرفتن اشتباه و یا قدم برداشتن نادرست، دچار شکستگی زانو شوند.
۴. پارگی منیسک
منیسک از جنس غضروف سخت و لاستیک مانندی تشکیل شدهاست و بهعنوان یک جاذب شوک بین استخوان قلم پا (تیبیا) و استخوان ران (فمور) عمل میکند. اگر در حالی که منیسک وزن شما را تحمل میکند، بهطور ناگهانی زانوی خود را بپیچانید، منیسک میتواند پاره شود.
۵. بورسیت (التهاب تاندونسیت زانو)
برخی از آسیبهای زانو باعث التهاب در بورسا میشود. بورسا کیسههای کوچکی حاوی مایع است که مانند بالشتک از خارج مفصل زانو را حمایت میکنند و به تاندونها و رباطها این امکان را میدهند که بهآرامی روی مفصل سر بخورند و حرکت کنند.
۶. کیست بیکر (معروف به کیست نانواها)
تشکیل مایع سینوویال (مایع روانکننده مفصل) در پشت زانو باعث تورم در این ناحیه میشود. این کیست در بیشتر مواقع خودبهخود رفع میشود. اما گاهی لازم است، تحت درمان قرار گیرد.
۷. التهاب تاندون (تاندونیت علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن)
تاندون بافت ضخیم و فیبری است که عضلات را به استخوان وصل میکند. تاندونیت باعث تحریک و التهاب یک یا چند تاندون میشود که علائم آن شامل درد جلو زانو که در هنگام بالارفتن از پلهها یا قدمزدن روی سطح شیب، بدتر میشود. دوندهها، دوچرخهسواران، اسکیبازان و کسانی که در ورزشهای پرشی فعالیت میکنند، مستعد ابتلا به التهاب در تاندون پاتلا (عضلهی چهارسر ران را در جلوی ران به زانو متصل میکند) هستند.
۸. وجود اجسام شناور در فضای مفصلی
گاهی اوقات آسیب یا تخریب استخوان یا غضروف میتواند باعث کندهشدن یک قطعه استخوانی یا غضروفی و شناورشدن آن در فضای مفصلی شود. این موضوع ممکن است هیچ مشکلی ایجاد نکند، مگر اینکه در حرکات مفصل زانو تداخل ایجاد کند.
۹. سندروم باند ایلیوتیبیال (سندروم چسبندگی ایلیال به تیبیا)
این سندروم زمانی اتفاق میافتد که گروهی از بافتهای سختی که از خارج ران به سمت خارج زانو (باند ایلوتیبیبال) امتداد دارند، خیلی تنگ میشود که باعث اصطکاک قسمت بیرونی استخوان ران میشود. دوندههای مسافتهای طولانی، در معرض سندروم باند ایلیوتبیبال هستند.
۱۰. درد پا یا لگن
چرا پاهام درد میکنه؟ اگر درد پا یا لگن دارید، ممکن است برای کاهش درد مفاصل دردناک شیوه راهرفتن خود را تغییر دهید. اما این تغییر در راهرفتن میتواند فشار بیشتری روی مفصل زانوی شما ایجاد کند.
۱۱. تومورهای استخوانی
استئوسارکوم (دومین سرطان شایع در استخوان)، اغلب در زانو رخ میدهد. از علائم سرطان پا درد زانو هم هست.
۱۲. سندروم درد پاتلوفمورال
یک اصطلاح عمومی است که به درد افزاینده بین پاتلا (کشکک زانو) و استخوان ران (فمور) اشاره دارد. این مشکل در ورزشکاران، میانسالان (بهویژه افرادی که نرمی استخوان پاتلا دارند) و در افراد مسن (که معمولا بهعلت آرتریت زانو دچار سندروم درد پاتلوفمورال میشوند) معمول است.
تشخیص زانودرد چگونه انجام می شود؟
برای تشخیص علل احتمالی درد مزمن، اقدامات مختلفی نیاز است. این برخی از این اقدامات انجام شود:
آزمایش خون
معاینه فیزیکی
عکس رادیوگرافی
سی تی اسکن یا MRI
سایر آزمایشات و تصویربرداریها
درمان زانودرد چیست؟
درمان باتوجه به علت زانودرد مشخص میشود. گاهی پزشک برای تسکین درد دارو تجویز میکند. در مواردی که علت درد زانو آرتریت روماتوئید یا نقرس باشد، متخصص از دارو استفاده میکند. علاوه بر این پزشک ممکن است، از یک یا چند مورد از درمانهای زیر استفاده کند.
هر یک از علل درد مزمن زانو دارای نوع خاصی از درمان است. این درمانها عبارتند از:
دارو
عمل جراحی
داروهای تزریقی.
در مقالات بعدی به روشهای درمان زانودرد در فیزیوتراپی اشاره میکنیم.