کمردرد یکی از شایع‌ترین دلایلی است که افراد به فیزیوتراپیست مراجعه می‌کنند. درد کمر معمولا به گونه‌ای است که فرد حتی قادر به انجام کارهای روزمره خود نیست. در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع کمردرد و برخی راه‌های درمان بپردازیم.
کمر درد یکی از شایع‌ترین انواع ییماری ستون فقرات و یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد در طول زندگی آن را تجربه می‌کنند. ستون فقرات، تکیه‌گاه اصلی در بدن محسوب می‌شود و به همین دلیل گاهی درد کمر به سراغ ما می‌آید. دلایل زیادی باعث ایجاد این مشکل می‌شوند و باید علت آن به‌طور دقیق بررسی شود.
دلایل کمردرد چیست؟
عوامل متعددی در ایجاد کمردرد نقش دارند. شایع‌ترین علل درد کمر، گرفتگی عضلات و پیچ‌خوردگی رباط‌هاست که به‌دنبال بلندکردن اشیاء به شیوه نادرست، وضعیت‌های نامناسب فرد هنگام نشستن یا ایستادن و انجام تمرینات ورزشی به شیوه‌ای غلط ایجاد می‌شود. همچنین التهاب مفاصل یا تغییراتی که به‌دنبال افزایش سن در ستون فقرات ایجاد می‌شود، مانند شکستگی مهره یا تخریب دیسک بین مهره‌ای هم می‌تواند از علل کمر درد باشد. بیماری‌های مربوط به ارگان‌های داخلی بدن مانند التهاب کیسه صفرا، سنگ کلیه، التهاب پانکراس و غیره هم می‌تواند موجب کمر درد شود.
مهمترین دلایل کمردرد عبارت‌اند از:
اسپوندیلیت آنکیلوزان: یک بیماری التهاب
اندومتریوز: رشد بافت اندومتر (بافت داخل رحمی) در جایی بیرون از رحم را اندومتریوز می‌گویند. در اندومتریوز، بافت اندومتر همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد و در هر دوره قاعدگی، ضخیم شده و خون‌ریزی می‌کند.
فیبرومیالژیا: درد شدید ماهیچه‌ای و خستگی همراه با آن
فتق دیسک بین مهره‌ای
چاقی
سنگ کلیه
آرتروز (استئوآرتریت): به تخریب غضروف مفصلی که به‌دنبال افزایش سن و استفاده بیش‌از‌حد از مفاصل ایجاد می‌شود، آرتروز می‌گویند. آرتروز ممکن است بیشتر مفاصل زانو، لگن و مهره‌های گردنی و کمری بیشتر را درگیر کند.
استئومیلیت: به عفونت استخوان در اثر آلودگی با میکروب‌ها استئومیلیت می‌گویند که می‌تواند هر یک از استخوان‌های بدن را درگیر کند.
بارداری
استئوپروز (پوکی استخوان)
وضعیت نامناسب بدن
کوردوما: یک تومور بدخیم با رشد آهسته که موجب دردی مداوم در ناحیه کمر و دنبالچه می‌شود.
روماتیسم مفصلی
شکستگی مهره‌ها
انحراف جانبی ستون فقرات (اسکولیوز)
تنگی مجرای نخاع
بیماری ستون فقرات
شکستگی‌ها
دررفتگی‌ها
درگیری عصب سیاتیک: درد شدیدی که از باسن شروع شده و به سمت پاها کشیده می‌شود
آنوریسم آئورت شکمی
در ادامه علل کمردرد را به‌صورت خاص در زنان و مردان بررسی می‌کنیم:
علت کمر درد در زنان
برخی از بیماری‌های مربوط به کمردرد در زنان شایع‌تر است. به‌ویژه خانم‌هایی که در سنین بعد از یائسگی قرار دارند، بیشتر با این مشکل مواجه می‌شوند. بیماری به نام سندرم پیریفورمیس، عضله‌ای بزرگ در عمق باسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری به دلیل تغییرات هورمونی یا بارداری ایجاد می‌شود و باعث بروز دردهایی در ناحیه پایینی کمر و باسن می‌شود.
گاهی هم مشکل از مفصلی است که ستون فقرات را به لگن وصل می‌کند. این مفصل در زنان نسبت به مردان سطح کمتری دارد و در نتیجه آسیب بیشتری می‌بیند. از دلایل دیگر کمر درد در زنان می‌توان به شیوع بیشتر پوکی‌استخوان در زنان نسبت به مردان اشاره کرد.
علت کمردرد در مردان
احتمال کشیدگی ماهیچه یا رباط در میان مردان به دلیل انجام کارهای سنگین بیشتر است. بلندکردن اجسام سنگین یا انجام حرکتی اشتباه به‌صورت ناگهانی، باعث بروز کمر درد می‌شود. در این حالت به عضلات پشت و رباط‌های ستون فقرات فشار وارد می‌شود. فشار مداوم روی کمر می‌تواند باعث اسپاسم عضلانی شود.
چرا فیزیوتراپی کمر توصیه می‌شود؟
یافته‌های محققین معرف این نکته است که از هر پنج نفر تقریبا چهار نفر در مقطعی از زندگی خود کمردرد را تجربه می‌کنند. برای بهبود درد کمر معمولا فیزیوتراپی توصیه می‌شود، زیرا یک درمان غیر تهاجمی به شمار می آید و تسکین قابل‌توجهی داشته و از بروز بیماری‌های جسمی پیشگیری می‌کند.
پشت و ستون فقرات یک سیستم پیچیده از مهره‌ها، ماهیچه‌ها، رباط‌ها، دیسک‌ها، مفاصل فاست و اعصاب است که با روش‌های فیزیوتراپی می‌توان توانبخشی موفقی برای آن‌ها به وجود آورد. علاوه بر تسکین درد، فیزیوتراپی کمر می‌تواند به کاهش تورم، از بین بردن اسپاسم عضلانی و بهبود گردش خون نیز کمک کند.
جنبه‌های کلیدی فیزیوتراپی کمر را بدانید تا دلیل استفاده از آن روشن شود:
به طور خلاصه جنبه‌های کلیدی نقش فیزیوتراپی در مدیریت کمردرد را فهرست کرده‌ایم تا به ارزشمند بودن این استراتژی درمانی پی ببرید. این جنبه‌ها عبارتند از:
توصیه و فعالیت اولیه: شواهد قابل توجهی در دست است که ثابت می‌کند تشویق به حرکت زود هنگام در صورت ابتلا به کمردرد یکی از مهمترین جنبه‌های درمان این بیماری محسوب می‌شود.
موبیلیزاسیون یا فیزیوتراپی دستی: این جنبه بر ترویج تسکین درد ناحیه آسیب‌دیده خاص متمرکز است. رویکرد فیزیوتراپی دستی برای هدف قرار دادن نقطه خاص درد است و با محوریت رفع دردهای نقطه‌ای اجرا خواهد شد.
تمرینات تثبیت کننده خاص: این جنبه از فیزیوتراپی، بر بهبود قدرت و ثبات عضلاتی که به دلیل کمردرد ضعیف شده و دچار استرس شده‌اند، تمرکز دارد.
تمرینات و کشش‌های عمومی: مجموعه‌ای از تمرینات و کشش‌های با ساختار مناسب معمولا با توجه به شرایط فردی بیمار و علت کمردرد انجام می‌شود.
توصیه‌های ارگونومیک: از آنجایی که خطرات مربوط به کار بیش از ۶۵ درصد از مشکلات کمر را تشکیل می‌دهند، فیزیوتراپیست‌ها نیز بر روی ارائه دستگاه ارگونومیک دقیق تمرکز می‌کنند و بیمار را در استفاده از زیرساخت مناسب در محل کار برای جلوگیری و درمان کمردرد راهنمایی می‌کنند.
دستورالعمل‌های وضعیتی: این جنبه از فیزیوتراپی بر راهنمایی بیمار در مورد عادات وضعیتی صحیح و راه‌های حفظ وضعیت صحیح بدن برای جلوگیری از کمردرد تمرکز دارد.
نکات پایانی درباره فیزیوتراپی کمر
فیزیوتراپی کمر امکان دارد با سایر درمان‌های غیرجراحی کمر برای بهبود نتیجه کلی درد ترکیب شود. درمان‌های جایگزین عملی، مانند ماساژ درمانی، درمان دستی و طب سوزنی زمانی که همراه با یک رژیم فیزیوتراپی انجام می‌شود، اثربخشی بیشتر و بهتری دارد.
در آینده نزدیک به دیگر روش‌های درمانی اشاره خواهیم کرد.
